اصول کار تیمی چیست و به چه مهارتهایی نیاز دارد؟ احتمالاً عبارت کار تیمی از عبارتهای ساده سازمانی تلقی میشود و همهی افراد جامعه یا سازمان حداقل تصور میکنند که این واژه را کاملاً میشناسند و اگر در کار تیمی ضعیف هستند دلیلش دیگر افراد سازمان است. احتمالاً همهی ما تصور میکنیم که ما همتیمی خوبی هستیم و بهخوبی از پس یک کار تیمی برمیآییم و مشکل فقط از دیگران است، اما شاید مشکل از همین نگاه ما باشد؛ شاید ما کار تیمی را خوب نمیشناسیم، مهارتهای کار تیمی را بلد نیستیم و نمیدانیم اصول کار تیمی چیست. این مطلب را تا انتها دنبال کنید و اگر نظری در این مورد دارید، حتماً در انتهای مقاله با ما به اشتراک بگذارید.
کار تیمی چیست و چه اصولی دارد؟
یکی از اصلیترین مهارتهای هر فردی در هر سازمانی کار تیمی است. کمتر کسی را پیدا میکنيد که کار تيمي را بهعنوان يک مهارت مهم در رزومه خود ذکر کند يا در هنگام استخدام، کمتر درمورد مهارت کار تيمي پرسيده میشود. هر نوع فعالیت گروهی در سازمان را نمیتوان یک کار تیمی دانست. اگر همهی سازمان مانند یک تیم کار کنند، بسیاری از چالشها و مشکلات سازمان برطرف خواهد شد، رشد کسبوکار را تجربه خواهیم کرد، اما نباید فقط از اعضای سازمان ایراد گرفت. در بسیاری از مواقع فرهنگ سازمانی و نگاه یک مدیر باعث شکلنگرفتن کار تیمی میشود. پس بحث را با تعریف کار تیمی شروع میکنیم و در ادامه موانع و مشکلات بر سر راهکار تیمی را بررسی خواهیم کرد.
کار تیمی چیست؟
یک تیم فوتبال را تصور کنید. فرقی نمیکند که یک بازیکن در چه پستی بازی میکند. تمامی بازیکنهای تیم با یک هدف مشخص وارد زمین میشوند و اگر فردی در میانهی مسابقه به هر دلیلی نتواند به بازی ادامه دهد، باقي تیم تلاش میکنند جای او را جبران کنند. کار تیمی زمانی شکل میگیرد که هدف مشخصی برای همهی اعضا وجود داشته باشد و همه برای آن هدف مشخص تلاش کنند؛ اما معمولاً کار گروهی با کار تیمی اشتباه گرفته میشود. در کار گروهی اهداف متعدد و مستقل وجود دارد. اگر چند نفر در یک محیطی در کنار هم کار کنند، لزوماً کار تیمی شکل نگرفته است؛ بنابراین کار تیمی زمانی ایجاد میشود که گروهی با یک هدف و ارزش یکسان در کنار هم قرار میگیرند و تلاش میکنند با کمک هم به آن هدف مشخص برسند.
اهمیت کار تیمی در سازمان
اهمیت کار تیمی در سازمان بهقدری زیادی است که شاید فهرستکردن مزیتهای کار تیمی کار سختی نباشد و هر کسی حداقل چند مورد را در ذهن داشته باشد. زمانی که سازمان به شکل یک تیم کار کند، کارها با سرعت و انگیزهی بیشتری انجام میشود، هر کسی به فکر منافع خودش نیست و تلاش میکند دیگری را کامل کند، اعضای سازمان بهمعنای واقعی کلمه مانند یک خانواده عمل میکنند و بهرهوری سازمان بیشتر میشود. چند مورد از مهمترین دلایل اهمیت کار تیمی در سازمان را میتوان به این شکل عنوان کرد:
۱. افزایش بهرهوری
وقتی اعضای یک سازمان مانند یک تیم عمل میکنند، از منابع و مهارتهای خود برای کمک به دیگری استفاده میکنند و بههمین دلیل، بهرهوری سازمان افزایش پیدا میکند.
۲. حل بهتر مسائل
در چالشها و مسئلههای مختلف داشتن چند نظر و دیدگاه کمک میکند که آن مسئله بهتر و در زمان کمتری حل شود.
۳. تقسیم وظایف
در کار تیمی افراد به هم کمک میکنند و این باعث میشود که بخشی از وظیفهها به دیگر اعضای تیم منقل شود؛ بهاینترتیب تمام فشار به یک یا چند نفر وارد نمیشود.
۴. افزایش انگیزه و احساس مثبت
احساس تعلقداشتن به یک تیم و داشتن هدف مشترک میتواند باعث ایجاد انگیزهی بیشتر و رضایت شغلی بالاتر شود.
۵. توسعه مهارتها
با شرکت در کار تیمی با مهارتهای جدیدی آشنا خواهید شد و بهاینترتیب در رشد فردی تمام اعضای سازمان مؤثر خواهد بود.
۶. افزایش ارتباطات
افزایش ارتباط در سازمان باعث ایجاد رابطههای دوستانهتر و همدلی بیشتر در کارکنان سازمان میشود.
۷. کاهش استرس
داشتن همتیمی باعث میشود استرس افراد در سازمان کمتر شود و فرسودگی شغلی را کاهش میدهد.
۸. کاهش رقابتهای مخرب
در همهی سازمانها رقابتهای مخرب وجود دارد. اگر اعضای یک سازمان خود را بهشکل یک تیم ببینند، این رقابتهای مخرب کاهش پیدا میکند.
مهارتهای کار تیمی
کار تیمی وقتی شکل میگیرد که مهارتهای ارتباطی خوبی داشته باشیم. برای اینکه بتوانیم یک تیم موفق باشیم باید همدلی، گفتگو، مدیریت تعارض، مسئولیتپذیری، ازخودگذشتگی، انعطافپذیری، صبر و البته مهارتهای شغلی خود را ارتقا ببخشیم. البته همیشه موانعی بر سر راه کار تیمی وجود دارد و نمیتوان انتظار داشت در همه سازمانها کار تیمی به شکل ایدئال خود شکل بگیرد. مثلاً ممکن است افرادی با شخصیت سلطهطلب در سازمان حضور داشته باشند و کار تیمی با آنها کمی سخت باشد. یا فرهنگ کار تیمی هنوز شکل نگرفته باشد. این وظیفه مدیر است که مهارتهای کار تیمی را در سازمان خود ارتقا ببخشد و فرهنگ کار تیمی را در سازمان شکل دهد.
فرهنگ کار تیمی
فرهنگ کار تیمی را نمیتوان بهاجبار و با زور در سازمان ایجاد کرد. ایجاد یا تغییر یک فرهنگ در سازمان معمولاً زمانبر و طولانی است. نباید انتظار داشته باشید بهمحض ایجاد تغییر، همهی اعضای سازمان آن را بپذیرند و همراه شوند. اگر کار تیمی بخشی از فرهنگ سازمانی یک سازمان باشد، کارکنان سازمان با آن ارتباط بهتری میگیرند. بیش از دوسوم کسانی که برای یک سازمان رزومه خود را ارسال میکنند، پیش از ارسال رزومه فرهنگ سازمانی آن را بررسی میکنند و اگر این فرهنگ با شرایط و نگاه شخصی خودشان همسو نباشد، احتمالاً از ارسال رزومه خود منصرف میشوند. داشتن یک فرهنگ کار تیمی باعث میشود کسانی جذب سازمان شوند که ویژگیهای شخصی نزدیکی به فرهنگ سازمان داشته باشند.
مانعهای کار تیمی
مانعهای زیادی ممکن است بر سر راه شکلگیری یک کار تیمی وجود داشته باشد که یک مدیر باید بتواند آن را مدیریت کند. در بیشتر موارد خود مدیر، یک مانع برای شکل نگرفتن کار تیمی است. مدیر بد میتواند کار تیمی را خراب کند یا اصلاً اجازه شکل گرفتن آن را ندهد. ویژگیهای شخصیتی اعضای تیم هم میتواند مانع دیگری برای کار تیمی باشد. اگر در تیمتان افرادی باشند که سلطهطلب یا رقابتطلب هستند، احتمالاً چالش زیادی با آنها خواهید داشت. همچنین نداشتن مهارتهایی مانند ارتباط مؤثر، مدیریت زمان و دیگر مهارتهای نرم، میتواند مانع شکلگیری کار تیمی شود.
پنج دشمن کار تیمی
یکی از کتابهايی که در زمینهی کار تيمي طرفداران زيادی دارد کتاب پنج دشمن کار تیمی است. در اين کتاب پاتریک لنچیونی در اين کتاب با استفاده از تجربيات خود درزمینهی مديريت، پنج عامل ازبینبرندهی کار تیمی را تشريح میکند. البته اين کتاب يک کتاب عمومی است و تجربههای فردی و نگاه فردی باتجربه را میخوانيد؛ يعنی کمتر با مباحث آکادميک و نتايج آزمايشهای نويسنده سروکار داريد. لنچیونی پنج دشمن کار تیمی را عدم اعتماد، ترس از تعارض، نداشتن تعهد، نداشتن مسئوليتپذيری و بیتوجهی به دستاوردها میداند.