مزایای خلاصه نویسی برای کنکور چیست؟ احتمالاً بارها درباره‌ی نحوه‌ی انجام‌دادن اصولی خلاصه نویسی و روش‌های مختلف آن شنیده‌اید و با شرایط خلاصه نویسی و اشتباه‌های را هم آشنا هستید، اما اگر هنوز دست‌به‌کار خلاصه نویسی نشده‌اید و آن را جدی نگرفته‌اید، وقت آن است که به این سؤال جواب بدهیم: مزایای خلاصه نویسی چیست و انجام‌دادن این کار بر روند مطالعه و رتبه‌ی نهایی داوطلبان چه تأثیری می‌گذارد؟
خلاصه نویسی
خلاصه‌نویسی‌کردن روشی بسیار مفید برای به‌خاطرسپردن مطالب مختلف است. یادداشت‌برداری از مطالب و خلاصه‌کردن آن‌ها به ما کمک می‌کند مطالعه و مرور بهتری داشته باشیم.
غفلت از خلاصه‌نویسی معمولاً ما را مجبور می‌کند تمامی مطالب را از روی جزوه یا کتاب درسی خود موبه‌مو بخوانیم؛ همین‌طور خلاصه نویسی غلط به این می‌انجامد که آن‌قدر مفصل خلاصه‌نویسی کنیم که گاهی خلاصه‌ی ما از خود متن اصلی بیشتر شود. این در حالی است که به‌سادگی و به‌کمک روش‌های اصولی خلاصه‌نویسی می‌توانیم مطالب را به‌سادگی مطالعه یا مرور کنیم. خلاصه‌نویسی به ما کمک می‌کند بیشتر زمان خود را صرف مطالعه و مرور مطالب کنیم.
برای آشنایی با روش اصولی خلاصه‌نویسی این مطلب را مطالعه کنید:
خلاصه نویسی حرفه ای چه شرایطی دارد؟
استراتژی های خلاصه‌نویسی
معمولاً تصور بر این است که خلاصه نویسی، کار ساده ای است و افراد باید بتوانند بدون هیچ آموزشی این کار را انجام دهند؛ اما خلاصه نویسی به همین سادگی ها هم نیست! در واقع، خلاصه نویسی، یک مهارت است و مانند هر مهارتِ دیگری، باید آموزش داده شود.
به عنوان مثال، ساختار در خلاصه نویسی، اهمیت زیادی دارد. آن دسته از استراتژی های خلاصه نویسی که بر ساختار تاکید ندارند، چندان اثرگذار و دقیق نیستند. در مورد ساختارهای استدلالی، باید فرضیه ها، شواهد و استدلال های موجود در متن را در خلاصه نویسی در نظر داشته باشید، یا اگر ساختار متن، مقایسه ای بود، باید تشابه ها و تفاوت ها هم بیان شوند.
برخی از متن‌ها، چند لایه هستند و افراد باید بتوانند لایه‌‌های مختلف آن را تشخیص دهند و آن‌ها را از یکدیگر تفکیک کنند؛ به علاوه، اگر از چندلایه بودنِ متن آگاه باشند، می‌توانند همۀ معنا و مفهوم آن را استخراج کنند و با دیدن این چندلایگی، گیج و گنگ نشوند. داوطلبان باید بدانند که می‌توانند از جدول و شکل‌‌های مختلف استفاده کنند و از این طریق، خلاصه‌نویسی‌‌شان مفهوم تر شود.
چرا خلاصه‌نویسی کنیم؟
خلاصه‌نویسی قسمتی مهم از مطالعه است. خلاصه‌نویسی علاوه بر کمک به درک بهتر مطالب باعث می‌شود تمرکز بیشتر شده، در زمان بازگشت به مطالب خوانده‌شده و مرور (دوره درسی) زمان کمتری تلف می‌شود و مهم‌ترین منبع در اوقات فراغت یا دوره فراموش کردن است و در ضمن وقتی می‌توانید مطالب را خلاصه بنویسید یعنی آن را درست فهمیده‌اید زیرا با نوشتن بسیاری از ابهامات رفع می‌شود.
دلایل اهمیت خلاصه‌نویسی شامل موارد زیر است:
۱. اطمینان از یادگیری مطالب
یکی از مهم‌ترین مزایای خلاصه‌نویسی این است که شما مطمئن می‌شوید مطالب را به‌خوبی یاد گرفتید یا خیر. شما باید مطالب مطالعه شده را به‌خوبی یاد گرفته باشید تا بتوانید خلاصه مناسبی از آن تهیه کنید. هر زمان نیز که حس کردید مطلبی را فراموش کرده‌اید به‌سادگی به سراغ خلاصه خود می‌روید و همه مطالب یک بخش را در یک یا دو صفحه مرور می‌کنید و به این اطمینان می‌رسید که بخش موردنظر را به‌خوبی فراگرفته‌اید.
۲. افزایش دقت در مطالعه
زمانی که شما می‌خواهید خلاصه‌نویسی را انجام دهید باید مطالب را به‌خوبی یاد گرفته باشید تا در زمان خلاصه‌نویسی مطالب را به خاطر بیاورید. پس به‌صورت ناخودآگاه زمانی که میدانید که بعد از مطالعه باید خلاصه‌های خود را بر روی کاغذ بیاورید باید دقت بیشتری انجام دهید.
۳. مرور آسان
دوره کنکور کوتاه است و شما باید همه مطالب را به‌خوبی یاد گرفته و سر جلسه آزمون آن‌ها را پیاده‌سازی کنید پس باید بتوانید مطالب را چندین بار مرور کنید تا در ذهن شما نهادینه شود، با خلاصه‌نویسی می‌توانید دروس حجیم و زیاد کنکور را چندین بار تا آزمون مرور کنید تا اطمینان حاصل کنید که به‌خصوص مسائل که از اهمیت بالایی برخوردارند را به‌خوبی فراگرفته‌اید.
۴. مراجعه آسان به مطالب در زمان مشکل
در طول زمانی که برای کنکور مطالعه می‌کنید مطالب مختلفی را باید فراگیرید تا بتوانید بهترین عملکرد خود را سر جلسه امتحان داشته باشید. در طول دوره تست‌های زیادی خواهید زد و ممکن است در میانه راه یا در انتهای راه متوجه اشکال در یک بخش شوید و دیگر زمانی برای مرور کامل بخش ندارید؛ در اینجا خلاصه به شما کمک می‌کند که به‌سادگی کل مطلب آموخته‌شده را برای آن بخش مرور کنید و اشکال خود را به‌سادگی و در کمترین زمان حل کنید.
۵. جمع‌آوری مطالب مهم در کمترین حجم
ماه پایانی کنکور از اهمیت بالایی برخوردار است و شما باید در زمان کمی همه مطالب را مرور کنید و آماده روز آزمون شوید. در این زمان خلاصه‌نویسی به کمکتان می‌آید تا تمام مطالب مهم را که در طی مطالعه آن‌ها را جمع‌آوری کردید در کمترین زمان مرور کنید و نیازی به مطالعه حجم بالا برای مرور در روزهای آخر نداشته باشید و تمامی مطالب مهم را در چند برگه مرور می‌کنید.
مزایای خلاصه نویسی چیست؟
خلاصه‌نویسی قسمتی مهم از مطالعه است. خلاصه نویسی، علاوه بر کمک به درک بهتر مطالب، تمرکز ما را بیشتر می‌کند و کمک می‌کند تا در زمان بازگشت به مطالب خوانده‌شده و مرور (دوره‌ی درسی) زمان کمتری صرف کنیم. خلاصه‌نویسی‌های ما مهم‌ترین منبع در دسترس‌مان در اوقات‌فراغت یا دوره‌ی فراموش‌کردن است؛ درضمن وقتی می‌توانید مطالب را خلاصه بنویسید، یعنی آن را درست فهمیده‌اید؛ زیرا با نوشتن بسیاری از ابهام‌ها رفع می‌شود.
مزایای خلاصه نویسی از این قرار است:
۱. اطمینان از یادگیری مطالب
یکی از مهم‌ترین مزایای خلاصه نویسی این است که شما مطمئن می‌شوید مطالب را به‌خوبی یاد گرفته‌اید. شما باید مطالب مطالعه‌شده را به‌خوبی یاد گرفته باشید تا بتوانید خلاصه‌ی مناسبی از آن تهیه کنید. هر زمان نیز که حس کردید مطلبی را فراموش کرده‌اید، به‌سادگی، به‌سراغ خلاصه‌ی خود می‌روید و همه‌ی مطالب یک بخش را در یک یا دو صفحه مرور می‌کنید؛ به‌این ترتیب، به این اطمینان می‌رسید که بخش مدنظر را به‌خوبی فراگرفته‌اید.
۲. افزایش دقت در مطالعه
همان‌طور که گفتیم، زمانی که شما می‌خواهید خلاصه‌نویسی انجام دهید باید مطالب را به‌خوبی یاد گرفته باشید تا در زمان خلاصه‌نویسی مطالب را به خاطر بیاورید؛ پس به‌صورت ناخودآگاه زمانی که میدانید بعد از مطالعه باید خلاصه‌های خود را روی کاغذ بیاورید باید دقت بیشتری به خرج دهید.
۳. مرور آسان
دوره‌ی کنکور کوتاه است و شما باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن همه‌ی مطالب را به‌خوبی یاد بگیرید و مهم‌تر از آن سر جلسه‌ی آزمون آن‌ها را پیاده‌سازی کنید؛ پس باید بتوانید مطالب را چندین بار مرور کنید تا در ذهن شما نهادینه شود. با خلاصه‌نویسی می‌توانید دروس حجیم و زیاد کنکور را چندین بار تا آزمون مرور کنید تا اطمینان حاصل کنید به‌خصوص مسائلی را که اهمیت بالایی دارند به‌خوبی فراگرفته‌اید.
۴. مراجعه‌ی آسان به مطالب در زمان مشکل
در طول زمانی که برای کنکور مطالعه می‌کنید مطالب مختلفی را باید فراگیرید تا بتوانید بهترین عملکرد خود را سر جلسه‌ی امتحان داشته باشید. در طول دوره‌ی آمادگی برای کنکور تست‌های زیادی خواهید زد و ممکن است در میانه‌ی راه یا در انتهای آن متوجه اِشکال در یک بخش شوید و دیگر زمانی برای مرور کامل بخش نداشته باشید؛ در اینجا یکی مزایای خلاصه نویسی به شما کمک می‌کند که به‌سادگی کل مطلب آموخته‌شده را برای آن بخش مرور کنید و اشکال خود را به‌سادگی و در کمترین زمان حل کنید.
۵. جمع‌آوری مطالب مهم در کمترین حجم
ماه پایانی کنکور اهمیت بسیار زیادی دارد و شما باید در زمان کمی همه‌ی مطالب را مرور کنید و آماده‌ی روز آزمون شوید. در این زمان خلاصه‌نویسی به کمکتان می‌آید تا تمامی مطالب مهم را که در طی مطالعه آن‌ها را جمع‌آوری کرده‌اید در کمترین زمان مرور کنید؛ درنتیجه، شما به مطالعه‌ی حجم بالا برای مرور در روزهای آخر نیازی نخواهید داشت و تمامی مطالب مهم را به‌سادگی در چند برگه مرور می‌کنید.
بایدها و نبایدهای خلاصه‌نویسی اصولی را بشناسید!
همان‌طور که پیش از این توضیح دادیم، شما زمانی می‌توانید از مزایای خلاصه نویسی بهره ببرید و خلاصه نویسی در صورتی می‌تواند موفقیت شما را رقم بزند که به‌صورت اصولی آن را انجام داده باشید. بسیاری از داوطلبان به‌صورت کلی با روش‌های مختلف خلاصه نویسی آشنایی دارند، اما به‌صورت ناهشیار اشتباه‌هایی را انجام می‌دهند. آشنایی با این اشتباه‌ها می‌تواند بهره‌وری شما را تضمین کند.
برای آشنایی با اشتباه‌های رایج در خلاصه‌نویسی و بایدها و نبایدهای آن این مطلب را مطالعه کنید: