مطالعه فعال و پویا چیست و چگونه فعال مطالعه کنیم؟

مطالعه فعال و پویا یکی از بایدها و الزامات هر مطالعه، مخصوصاً مطالعه برای کنکور کارشناسی ارشد و دکتری، است. مطالعه فعال و پویا از بهترین روش‌های یادگیری و مطالعه است که در دوره‌ی کنکور می‌تواند به شما کمک کند زمان مطالعه را کاهش و میزان یادگیری خود را افزایش دهید. دوره‌ی کنکور کارشناسی ارشد بسیار کوتاه است و شما باید بتوانید حجم زیادی از مطلب را در زمان کوتاهی مطالعه کنید؛ مطالعه فعال می‌تواند به شما برای آسان‌ترکردن مسیرتان کمک کند؛ هم‌چنین این سبک مطالعه به شما کمک می‌کند تا مطالب را برای مدتی طولانی‌تر و به‌شکلی آسان‌تر در ذهن خود نگه داری کنید.

مطالعه فعال و پویا

خواندن فعال صرفاً به‌معنای خواندن چیزی با عزم راسخ برای درک و ارزیابی ارتباط آن با نیازهای شماست. خواندن و بازخوانی مطالب به‌تنهایی و بدون روش درست برای درک و یادگیری مطالب درسی راه مؤثری نیست. تعامل فعال و انتقادی با محتوا یکی از روش‌های مطالعه است که می‌تواند در وقت شما صرفه‌جویی کند.

بیشتر کتاب‌ها و وب‌سایت‌های مطالعاتی OU سؤالات درون‌متنی و سؤالات خودارزیابی را دربرمی‌گیرند. از این‌ها به‌عنوان نقشه‌راهی برای فعال‌کردن مطالعه خود استفاده کنید.

برای مطالعه فعال می‌توان استراتژی‌های مختلفی را در نظر بگیرید:

قبل از خواندن سؤالاتی از خود بپرسید

برای مثال، از خودتان بپرسید موضوع چیست و قبلاً درمورد آن چه می‌دانید. همین‌طور این پرسش را مطرح کنید که ارتباط این فصل با فصل‌های دیگر چیست؟ این کار کمک می‌کند تا شما هم هدف درس را متوجه شوید و هم ارتباط آن را با بخش‌های دیگر را به‌خوبی یاد بگیرید؛ به‌این شکل، درصورتی‌که سؤالات ترکیبی از آن‌ها مطرح شود، می‌توانید به‌خوبی آن‌ها را درک و حل کنید.

اصطلاحات ناآشنا را شناسایی کنید

اصطلاحات ناآشنا می‌توانند در کل روند مطالعه‌ی شما مانعی برای فهم باقی مطالب باشند؛ زیرا ذهن شما را درگیر خود می‌کنند. این اصطلاحات را پیدا کنید و آن‌ها را در برگه‌ی کوچکی یادداشت کنید تا به‌خوبی مطالب را فراگیرید.

ایده اصلی مطالعه را در پرانتز قرار دهید

برای یافتن ایده‌ی اصلی به پاراگراف‌های مقدمه یا آغازین توجه ویژه‌ای کنید. موضوع کلی درس را متوجه شوید و تا آخر آن را در گوشه‌ی ذهن داشته باشید تا ارتباط بخش‌های مختلف یک‌ فصل را بتوانید متوجه شوید و به‌خوبی آن را یاد بگیرید.

حاشیه‌نویسی کنید

هایلایتر خود را زمین بگذارید؛ به‌جای آن یادداشت‌ها یا نظرات حاشیه‌ای بنویسید. هر بار که می‌خواهید چیزی را برجسته کنید، به‌جای آن بنویسید. می‌توانید متن را خلاصه کنید، سؤال بپرسید، موافقت کنید، اعتراض شدید کنید؛ هم‌چنین می‌توانید کلمات کلیدی را بنویسید تا به شما کمک کند به یاد بیاورید در آن چه نکات مهمی آمده است. مهم‌تر از همه، سعی کنید با نویسنده وارد گفت‌وگو شوید.

سؤالاتی را برای خود ایجاد کنید

سؤالاتی را در حاشیه بنویسید و سپس به سؤالات در مطلب روی یک کاغذ جداگانه پاسخ دهید. سعی کنید تمامی عنوان‌ها، زیرنویس‌ها، بخش‌ها و عنوان پاراگراف‌ها را به سؤال تغییر دهید؛ هم‌چنین در هنگام خواندن مطالب خود را جای طراح بگذارید و سعی کنید سؤالاتی را از چشم طراح برای خود مطرح کنید تا به‌صورت کنکوری هم درس را متوجه شوید.

روش مطالعه و خلاصه‌نویسی هاروارد به شما کمک می‌کند بهتر به نتیجه برسید:

خلاصه نویسی به روش هاروارد را یاد بگیرید

از فلوچارت و دیاگرام برای یادگیری استفاده کنید

خطوط کلی، نمودارهای جریان یا نمودارهایی تهیه کنید که به شما در ترسیم نقشه و درک بصری ایده‌ها کمک می‌کند. یادگیری چشمی بخشی است که بسیاری از افراد آن را فراموش می‌کنند، اما در مطالعه فعال و پویا شما باید تمامی حواس خود را درگیر کنید. داشتن دیاگرام و فلوچارت درس را به‌خوبی برای شما بصری و یادگیری را بهتر، باکیفیت‌تر و آسان‌تر می‌کند.

برای درک بهتر این موضوع خلاصه‌نویسی به‌روش نموداری را یاد بگیرید:

خلاصه نویسی به روش نموداری چگونه است؟

پاراگراف‌بندی‌شده بخوانید

هر پاراگراف را با دقت بخوانید و سپس تعیین کنید «چه می‌گوید» و «چه‌کار می‌کند». فقط در یک جمله به «آنچه می‌گوید» پاسخ دهید. ایده‌ی اصلی پاراگراف را با کلمات خود بیان کنید. برای پاسخ به «آنچه انجام می‌دهد» هدف پاراگراف را در متن توصیف کنید، مانند «شواهدی برای اولین دلیل اصلی نویسنده ارائه می‌کند» یا «یک دیدگاه مخالف را معرفی می‌کند».

خلاصه‌نویسی کنید

خلاصه‌ای از یک مقاله یا فصل را به‌زبان خودتان بنویسید. این کار را در کمتر از یک صفحه انجام دهید. ایده‌های ضروری و شاید یک یا دو مثال کلیدی را به تصویر بکشید. این رویکرد راهی عالی برای اطمینان از این است که می‌دانید مطالعه واقعاً چه می‌گوید یا درمورد آن است ارائه می‌کند.

برای آشنایی با روش اصولی خلاصه‌نویسی این مطلب را مطالعه کنید:

خلاصه نویسی حرفه ای چه شرایطی دارد؟

به دیگران یاد دهید

آنچه آموخته‌اید به دیگری بیاموزید! تحقیقات به‌وضوح نشان می‌دهد آموزش یکی از مؤثرترین روش‌های مطالعه فعال و پویا برای رسیدن به یادگیری است. اگر سعی کنید آنچه مطالعه کرده‌اید با صدای بلند توضیح دهید، اطلاعات را از حافظه‌ی کوتاه‌مدت به حافظه بلندمدت منتقل خواهید کرد و همین‌طور به‌سرعت متوجه خواهید شد چه چیزی را می‌فهمید و چه چیزی را نمی‌دانید.

برای آشنایی با اصول مطالعه‌ی صحیح این مطلب را مطالعه کنید:

اصول مطالعه صحیح را یاد بگیرید!