شبکه های کامپیوتری چیست و چه انواعی دارد؟ بدون تردید این روزها اینترنت با صدها میلیون کامپیوتر، لینک‌های مخابراتی و سوئیچ‌هایی که آن‌ها را به هم متصل می‌کند، با میلیارها کاربری که با وسایل مختلف (لپ‌تاپ ها، تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند) به آن وصل می‌شوند، شبکه‌ای بسیار عظیم از کامپیوترها و اشیای متصل به آن را تشکیل می‌دهد. به‌جرئت می‌توان گفت بزرگ‌ترین سیستم مهندسی ساخت دست بشر در تمامی طول تاریخ است. وظیفه‌ی نقل‌وانتقال این داده‌ها بر عهده‌ی شبکه های کامپیوتری یا Computer Networks است. شبکه های کامپیوتری به‌عنوان یکی از دروس اصلی رشته‌های مهندسی و علوم کامپیوتر و نیز آی‌تی همواره اهمیت بسیار بالایی دارد.

شبکه‌ های کامپیوتری چیست؟

به‌بیان ساده می‌توان گفت که شبکه‌های کامپیوتری مجموعه‌ای از کامپیوترهای خودمختار (کامپیوترهایی که صاحبان‌شان به‌صورت مستقل آن‌ها را کنترل می‌کنند) هستند که با اهداف متعددی به یکدیگر متصل شده‌اند؛ برای مثال، به‌اشتراک‌گذاشتن انواع فایل‌ها، اسناد، صوت و تصویر و غیره، دردسترس قراردادن و به‌اشتراک‌گذاری انواع برنامه‌ها و سیستم‌های عامل، برقراری ارتباط میان کامپیوترها ازطریق مدیا، پیام‌رسان‌ها، ایمیل و دیگر روش‌ها، دادن امکان به کاربران برای دسترسی سریع و راحت به اطلاعات و حفظ آن‌ها و ازجمله این هدف‌هاست.

از دیدگاه تخصصی شبکه های کامپیوتری به دستگاه‌های محاسباتی (مانند لپ‌تاپ، رایانه رومیزی، سرورها، تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها) و مجموعه‌ای از دستگاه‌های اینترنت اشیا (مانند دوربین‌ها، قفل درها، زنگ درها، یخچال‌ها، سیستم‌های صوتی و بصری، ترموستات‌ها وغیره) اشاره می‌کند که با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. هدف از این ارتباط مبادله‌ی داده و به‌اشتراک‌گذاری منابع است.

دستگاه‌های تخصصی مانند سوئیچ‌ها، روترها و نقاط دسترسی (Access Points) اساس شبکه های کامپیوتری را تشکیل می‌دهند.

نقاط دسترسی شبکه های کامپیوتری چیست

سوئیچ‌ها به اتصال رایانه‌ها، چاپگرها، سرورها و دیگر دستگاه‌ها به شبکه‌های خانگی یا سازمان‌ها کمک می‌کنند.

نقاط دسترسی سوئیچ‌هایی هستند که دستگاه‌ها را بدون استفاده از کابل به شبکه‌ها متصل می‌کنند.

روترها شبکه‌ها را به شبکه‌های دیگر متصل می‌کنند و به‌عنوان توزیع‌کننده عمل می‌کنند. آن‌ها داده‌هایی را که قرار است ازطریق شبکه ارسال شوند تجزیه‌وتحلیل و بهترین مسیرها را برای ارسال آن‌ها انتخاب می‌کنند. روترها خانه و تجارت شما را به دنیا متصل می‌کنند و به محافظت از اطلاعات دربرابر تهدیدات امنیتی خارجی نیز کمک می‌کنند.

انواع شبکه های کامپیوتری

انواع مختلف شبکه‌های کامپیوتری اهداف متفاوتی را برآورده می‌کنند. امروزه شبکه‌ها در این دسته‌های وسیع طبقه‌بندی می‌شوند:

Personal Area Network (PAN)

این شبکه برای دستگاه‌های کامپیوتری شخصی استفاده شده و مساحتی تا ۹ مترمربع را پوشش می‌دهد. دستگاه‌های رایانه‌ی شخصی مانند لپ‌تاپ، تلفن‌های همراه و پخش‌کننده‌ی رسانه برای توسعه‌ی شبکه‌های شخصی استفاده می‌شوند.

Local Area Network (LAN)

 LANمجموعه‌ای از دستگاه‌های متصل در یک مکان فیزیکی، مانند خانه یا دفترکار، است. یک LAN می‌تواند کوچک یا بزرگ باشد، از یک شبکه‌ی خانگی با یک کاربر گرفته تا یک شبکه‌ی بزرگ سازمانی با هزاران کاربر و دستگاه. صرف‌نظر از اندازه، ویژگی خاص یک LAN این است که دستگاه‌هایی را که در یک منطقه محدود هستند به هم متصل می‌کند.

Metropolitan Area Network (MAN)

شبکه‌ی شهری شبکه‌ای است که یک منطقه‌ی جغرافیایی بزرگ‌تر را در مقایسه با LAN پوشش می‌دهد. سازمان‌های دولتی از MAN برای اتصال به شهروندان و صنایع خصوصی استفاده می‌کنند. در MAN شبکه‌های محلی مختلف ازطریق یک خط تبادل تلفن به یکدیگر متصل می‌شوند.

Wide Area Network (WAN)

یک WAN در یک منطقه‌ی جغرافیایی بزرگ گسترش می‌یابد و کاربران یا چندین شبکه‌ی محلی را به هم متصل می‌کند. سازمان‌های بزرگ از شبکه‌های WAN برای اتصال وب‌سایت‌های مختلف، کارکنان راه‌دور، تأمین‌کنندگان و مراکز داده‌ی خود استفاده می‌کنند تا بتوانند برنامه‌ها را اجرا کنند و به داده‌های لازم دسترسی داشته باشند.

Global Area Network (GAN)

شبکه‌ای که کامپیوترها و اجزای کامپیوتری سراسر زمین را به یکدیگر مرتبط می‌کند. اینترنت نوعی GAN است. شبکه‌های WAN می‌توانند گستردگی جغرافیایی در حد یک شهر بزرگ، یک کشور یا یک قاره داشته باشند، ولی GAN گستردگی در حد کره‌ی زمین دارد.

Enterprise Ntwork

یک شبکه‌ی ساخته‌شده برای یک سازمان بزرگ که معمولاً یک Enterprise نامیده می‌شود نیاز دارد الزامات دقیقی را برآورده کند. از آنجا که شبکه برای عملکرد هر شرکت مدرن بسیار اهمیت دارد، شبکه‌های سازمانی باید بسیار در دسترس، مقیاس‌پذیر و قوی باشند. این شبکه‌ها ابزارهایی دارند که مهندسان و اپراتورهای شبکه را قادر می‌کند تا آن‌ها را طراحی، استقرار، اشکال‌زدایی و اصلاح کنند.

با طراحی الگوریتم کامپیوتر و کاربردهایش آشنا شوید:
طراحی الگوریتم کامپیوتر و ویژگی‌ها و کاربردهایش آشنا شوید

اینترنت و ارتباط آن با شبکه های کامپیوتری

شبکه‌ها با اتصال به یکدیگر شبکه‌های بزرگتری را به وجود می‌آورند؛ اینترنت درواقع بزرگ‌ترین شبکه یا یک اَبَرشبکه است؛ به‌عبارت دیگر، اینترنت از تعداد زیادی شبکه‌های گسترده و محلی ساخته شده است که وسایل ارتباط‌دهنده‌ای، مانند روترها و سوییچ‌ها، آن‌ها را به یکدیگر متصل کرده‌اند. امروزه اکثر کاربرانی که می‌خواهند به اینترنت متصل شوند از خدمات سرویس‌دهندگان اینترنت یا همان ISPها (Internet Service Providers ) استفاده می‌کنند. ISPهای بین‌المللی، ملی، ناحیه‌ای و محلی، سرویس اتصال به اینترنت را مهیا می‌کنند.

جمع‌بندی

فناوری اطلاعات عرصه‌ی نوینی را به‌منظور پیشرفت افراد و جوامع در دنیای امروزی به وجود آورده است که دانش شبکه را می‌توان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین این تخصص‌ها نام برد. درس شبکه‌های کامپیوتری به‌عنوان دانش پایه‌ای برای کار به عنوان یک مهندس شبکه و همچنین تحقیق در زمینه‌های Big Data، IoT، Cloud Computing، مالتی‌مدیا و غیره محسوب می‌شود و به‌همین علت، از دروس مهم و کاربردی در رشته‌ی مهندسی کامپیوتر و IT است.

برای آشنایی کامل با شبکه های هوش مصنوعی و طرز مطالعه آن برای کنکور کارشناسی ارشد مهندسی کامپیوتر و IT روی این لینک کلیک کنید:

آموزش جامع درس شبکه های کامپیوتری