گرایش سیستم‌های اطلاعاتی MBA یکی از گرایش‌های مهم رشته‌ی مدیریت کسب‌وکار است. این گرایش با نام فناوری اطلاعات نیز شناخته و به‌صورت مختصر MIS نامیده می‌شود. این گرایش با پیشرفت دانش فناوری گره خورده است.
- 1. کارکنان در حوزه‌ی گرایش سیستم‌های اطلاعاتی MBA چه وظایفی دارند؟
- 2. چه توانایی‌ها و مهارت‌هایی برای موفقیت در این گرایش لازم است؟
- 3. به‌نظرتان بازار کار ایران چقدر به گرایش سیستم‌های اطلاعاتی MBA نیاز دارد؟ آینده‌ی این گرایش در بازار ایران چگونه است؟
- 4. دروس تخصصی گرایش سیستم‌های اطلاعاتی MBA در دانشگاه چیست؟
- 5. برای علاقه‌مندان به این رشته چه توصیه‌ای دارید؟
دانش مدیریت همواره بر هدایت و پیشرفت سازمان‌ها مؤثر بوده است. با پیشرفت دانش فناوری اطلاعات نیاز به وجود مدیرانی که در با این حوزه و کاربردهای آن آشنایی داشته باشند بیش‌ازپیش حس می‌شود. این دسته از مدیران هم باید مدیریت سازمان و کسب‌وکار را بشناسند و هم با تغییراتی آشنا باشند که فناوری اطلاعات می‌تواند در سازمان ایجاد کند. حوزه‌ی مدیریت فناوری اطلاعات و سیستم‌های اطلاعاتی از دانش‌های جدید و مهم ایجادشده در این زمینه است. برای آشنایی بیشتر با گرایش سیستم‌های اطلاعاتی MBA پای صحبت با دکتر محمدتقی عیسایی، از استادان برجسته‌ی دانشکده‌ی مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، نشستیم. خلاصه‌ی گفت‌وگوی ما با دکتر عیسایی درباره‌ی گرایش سیستم‌های اطلاعاتی MBA پیش روی شماست.
کارکنان در حوزه‌ی گرایش سیستم‌های اطلاعاتی MBA چه وظایفی دارند؟
یکی از کارهایی که فارغ‌التحصیلان این گرایش می‌توانند انجام دهند تغییردادن شرایط حاکم بر سازمان و استفاده از فناوری اطلاعات در آن است. این تغییر باید در راستای استراتژی‌های سازمان باشد و این سؤال را پاسخ دهد که چگونه سازمان باید این تغییر را بپذیرد و مدیریت شود.
حوزه‌ی دیگر کار در این زمینه شکل‌دادن کسب‌وکار درزمینه‌ی فناوری اطلاعات است. خیلی از سازمان‌هایی که در حال حاضر می‌شناسیم کارکنان سنتی چندانی ندارند و منابع انسانی آن‌ها مدرن هستند. در این زمینه افراد جوان و باانرژی می‌توانند ایده‌های جدید برای ساختن سازمانی جدید بر پایه فناوری اطلاعات را پایه‌گذاری کنند.
بسیاری از خدماتی که اکنون استفاده می‌کنیم بر پایه‌ی فناوری اطلاعات و سیستم‌های اطلاعاتی است. این زمینه‌ها موضوع گرایش سیستم‌های اطلاعاتی MBA است.
شاید در گذشته کسی فکرش را نمی‌کرد مثلاً بتوان خدمات جابه‌جایی و حمل‌ونقل را با فناوری اطلاعات میسر کرد. هنوز هم می‌توانیم در استفاده از این قابلیت در بسیاری از زمینه‌های خدمات پیشرفت کنیم.
چه توانایی‌ها و مهارت‌هایی برای موفقیت در این گرایش لازم است؟
در عصر حاضر همه‌ی افراد دانش عمومی کامپیوتر را دارند، ولی نگرانی دانشجویان ممکن است این باشد که اگر در رشته‌ی کامپیوتر تخصص ندارد، می‌توانند درزمینه‌ی مدیریت فناوری اطلاعات کار کنند یا خیر. الزامات کسب‌وکار و دانش مدیریت نکته‌ی اصلی برای فعالیت در این زمینه است. دانش کامپیوتر یا برنامه‌نویسی به‌تنهایی نمی‌تواند عامل موفقیت درزمینه‌ی سازمان‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات باشد.
باید لایه‌ای در سازمان وجود داشته باشد که هم مدیریت بداند، هم بتواند با متخصصان فنی ارتباط برقرار کند. یکی از مهارت‌های لازم برای مدیر فناوری اطلاعات و سیستم‌های اطلاعاتی استفاده از زبان تخصصی برای ارتباط بهتر با متخصصان این حوزه است. این حرف به‌آن معنا نیست که در این زمینه‌ها اطلاعات عمیق داشته باشد، ولی در حد ابتدایی باید دانش تخصصی داشته باشد.
نکته‌ی مهم دیگر علاقه به حوزه‌ی فناوری اطلاعات و دنیای کامپیوتر است. اگر کسی به این حوزه‌ها علاقه نداشته باشد، ورود به این زمینه اصلاً توصیه نمی‌شود.
بسیاری از خدماتی که اکنون استفاده می‌کنیم بر پایه‌ی فناوری اطلاعات و سیستم‌های اطلاعاتی است. این زمینه‌ها موضوع گرایش سیستم‌های اطلاعاتی MBA هستند.
به‌نظرتان بازار کار ایران چقدر به گرایش سیستم‌های اطلاعاتی MBA نیاز دارد؟ آینده‌ی این گرایش در بازار ایران چگونه است؟
نیاز بسیار بالاست. کافی است نگاه کنیم مردم در چه زمینه‌هایی خدمت دریافت می‌کنند. اگر بتوانیم برای ارائه‌ی خدمات مختلف از فناوری اطلاعات استفاده کنیم، کسب‌وکارهای موفق بسیاری ایجاد می‌شوند. شاید در گذشته کسی فکرش را نمی‌کرد مثلاً بتوان خدمات جابه‌جایی و حمل‌ونقل را با فناوری اطلاعات میسر کرد. هنوز هم می‌توانیم در استفاده از این قابلیت در بسیاری از زمینه‌های خدمات پیشرفت کنیم. فرصت‌های بسیار فراوانی وجود دارد.
دروس تخصصی گرایش سیستم‌های اطلاعاتی MBA در دانشگاه چیست؟
یکی از دروس این گرایش استفاده از فناوری اطلاعات در کسب‌وکار است. این درس به ورود به این موضوع بسیار کمک می‌کند. برای عمیق‌ترشدن در این حوزه مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی و تجارت الکترونیک از سرفصل‌هاست. درس تجارت الکترونیک به دانشجویان کمک می‌کند با شیوه‌های جدید کسب‌وکارهای حوزه‌ی فناوری اطلاعات آشنا شوند؛ مانند کسب‌وکارهای پلتفرمی ازجمله‌ی آن‌هاست.
از دروس دیگر هوشمندی کسب‌وکار یا مدیریت ارتباط با مشتریان است. این درس‌های تخصصی اختیاری هستند؛ دانشجویان می‌توانند با توجه به علاقه‌شان این درس‌ها را انتخاب کنند. بخشی از سرفصل‌ها توانمندی‌های پایه را به دانشجویان می‌دهند و دانشجویان در ادامه با توجه به علاقه‌شان برای انتخاب درس‌ها تصمیم می‌گیرند.
برای علاقه‌مندان به این رشته چه توصیه‌ای دارید؟
کسی که این گرایش را انتخاب می‌کند مسیر خوبی را پیش رو خواهد داشت. این گرایش فرصت‌های کارآفرینی زیادی دارد. برای موفقیت در این زمینه افراد باید علم مدیریت و کسب‌وکار را یاد بگیرند. همچنین باید دانش و راه‌وروش ارتباط‌برقرارکردن با متخصصان حوزه‌ی فناوری اطلاعات را کسب کنند.
فایل صوتی مصاحبه با دکتر عیسایی را در اینجا بشنوید.