راهکارهای افزایش تمرکز در مطالعه چیست؟ برای رسیدن به بیشترین بازدهی در مطالعه برای کنکور چه باید کرد؟ احتمالاً خبر خوبی است که نداشتن تمرکز یکی از معضلات مشترک در میان اغلب ماست، اما نباید فراموش کرد که افراد موفق و رتبه‌برترهای کنکور کسانی هستند که می‌توانند این نقص را در خودشان برطرف کنند. برای اینکه به بهترین نتیجه در کنکور برسید، باید روی تمرکز بیشتر و ازمیان‌بردن حواس‌پرتی سرمایه‌گذاری کنید. در این مطلب مهم‌ترین راهکارهای افزایش تمرکز در مطالعه را آورده‌ایم.

عدم تمرکز در مطالعه از کجا می‌آید؟

بسیاری از افراد به‌اشتباه فکر می‌کنند رتبه‌برترها توانایی‌های ذاتی خاصی دارند و یکی از آن توانایی‌ها ذهن متمرکز است. نکته‌ی مهم این است که تمرکز، درست مانند بسیاری از خصوصیات فردی ازجمله اعتمادبه‌نفس، اکتسابی است. پی‌بردن به این نکته به شما کمک می‌کند با درپیش‌گرفتن عادت‌های درست و روش درست تمرکز را در خودتان پرورش دهید.

برای آشنایی با عادت‌های مهم رتبه‌برترها این مطلب را مطالعه کنید:

۷ عادت رتبه برترها را بشناسید!

منشأ حواس‌پرتی کجاست؟

اغلب ما، باز هم به‌اشتباه، فکر می‌کنیم که حواس‌پرتی منشأ بیرونی دارد؛ به‌عبارت دیگر، معمولاً فکر می‌کنیم اگر حواس ما پرت می‌شود و تمرکز نداریم به‌علت وضعیت محیطی است. البته که سروصدای زیاد، نداشتن نور مناسب، مطالعه در محیط پررفت‌وآمد و ده‌ها عامل دیگر می‌توانند به‌راحتی تمرکز ما را به هم بریزند، اما نکته‌ی مهم این است که همه‌ی این عوامل برطرف‌کردنی است. شما می‌توانید محل مطالعه‌تان را عوض کنید، نور مناسب تعبیه کنید، در محیط خلوت مطالعه کنید و تک‌تک عوامل بیرونی را کنار بگذارید. مسئله‌ای که باید به‌صورت اساسی برطرف کنید، عوامل ذهنی حواس‌پرتی است. در ادامه مطلب ما راهکارهای افزایش تمرکز در مطالعه و ازمیان‌بردن عوامل حواس‌پرتی را آورده‌ایم.

راهکارهای افزایش تمرکز در مطالعه چیست؟

در دوره‌ی آمادگی برای کنکور نداشتن تمرکز می‌تواند به یکی از دغدغه‌های مهم و استرس‌زای شما تبدیل شود. این وضعیت، به‌خودی خود، چرخه‌ای از شکست ایجاد می‌کند: عدم تمرکز از نتیجه‌گیری شما می‌کاهد و عملاً اضطراب شما افزایش پیدا می‌کند؛ اضطراب بیشتر هم به عملکرد شما آسیب می‌زند. برای ازمیان‌بردن این چرخه‌ی شکست مهم‌ترین راهکارهای افزایش تمرکز در مطالعه از این قرار است:

۱. پیش‌مطالعه انجام دهید!

درست مانند هر کار دیگر، مطالعه نیز آداب خود را دارد. درست است که هر یک از ما عادت‌های مطالعاتی خودمان را داریم، اما اصولی مطالعه را باید بیاموزیم. یکی از آداب مهم برای مطالعه‌ی صحیح و مؤثر پیش‌مطالعه است. شما باید قبل از شروع‌به‌کار مطالب را به‌صورت اجمالی مرور کنید؛ مهم‌تر از آن باید پیش‌نیازهای پرداختن به مطلب اصلی را مطالعه کرده باشید. این کار کمک می‌کند با ذهن آماده به سراغ مطلب اصلی بروید.

برای درپیش‌گرفتن مطالعه‌ی اصولی روش‌های تأییدشده‌ی بسیاری وجود دارد. در این مطلب اصولی مطالعه‌ی صحیح را برای‌تان توضیح داده‌ایم:

اصول مطالعه صحیح را یاد بگیرید!

۲. سؤال طرح کنید!

ذهن شما زمانی بیشترین بهره‌وری را خواهد داشت که به‌صورت کامل برای مطالعه آماده شده باشد. یکی از مهم‌ترین کارهایی که بهره‌وری شما را افزایش می‌دهد طرح سؤال برای مطلبی که قرار است مطالعه کنید،‌ یکی از مهم‌ترین راهکارها افزایش تمرکز در مطالعه است.

یکی از روش‌های مهم برای مطالعه صحیح و داشتن بیشترین تمرکز به روش مطالعه یا روش خلاصه‌نویسی هاروارد معروف است. توصیه می‌کنیم با کلیک روی این لینک با این روش آشنا شوید:

خلاصه نویسی به روش هاروارد را یاد بگیرید

۳. تندخوانی را در دستورکار قرار دهید!

تصورهای نادرست درباره‌ی تندخوانی کم نیست؛ درواقع به‌قدری نگاه منفی درباره‌ی تندخوانی زیاد است که اغلب ما آن را روشی غیرعلمی و حتی احمقانه برای رسیدن به موفقیت می‌دانیم. بااین‌حال بد نیست بدانیم تندخوانی تکنیک‌های ساده‌ای دارد که با انجام‌دادن آن‌ها در کنار هم، شما می‌توانید به بیشترین بهره‌وری برسید، یعنی بیشترین حجم مطالعه در کمترین زمان. برای مثال، دوری‌کردن از بعضی عادت‌های غلط در هنگام مطالعه به شما کمک می‌کند بیشترین نتیجه را به دست آورید که یکی از آن‌ها «لب‌خوانی یا بلندخواندن متن» است.

تحقیقات نشان داده است که شما می‌توانید با تندخوانی میزان یادگیری را تا ۲۰ برابر افزایش دهید. برای آشنایی با روش‌های درست تندخوانی این مطلب را مطالعه کنید:

با تندخوانی برای کنکور یادگیری را ۲۰ برابر کنید

۴. بهترین مکان برای مطالعه را انتخاب کنید!

پیش از این گفتیم که حواس‌پرتی اغلب منشأ درونی دارد، اما اشاره کردیم که برای رسیدن به تمرکز شما باید عوامل بیرونی و محیطی را هم در نظر بگیرید. انتخاب مکان مناسب برای مطالعه یکی از بهترین کلیدی‌ترین راهکارهای افزایش تمرکز در مطالعه است. انتخاب مکان مناسب به شما کمک می‌کند بخش عمده‌ای از عوامل حواس‌پرتی بیرونی را به‌صورت خودکار یکجا حذف کنید.

در این مطلب از معیارهای مهم برای انتخاب مهم مطالعه و نحوه‌ی انتخاب آن توضیح داده‌ایم:

بهترین محل مطالعه برای کنکور کجاست؟ راهنمای جامع انتخاب محل مطالعه!

۵. در مطالعه جدی باشید!

وقت آن است که اندکی وسواس به خرج دهید. برای رسیدن به بیشترین تمرکز در مطالعه و درنتیجه رسیدن به بیشترین بازدهی یک اصل را همیشه رعایت کنید: جدی‌بودن در مطالعه. جدی‌بودن در مطالعه نیازمند انجام‌دادن کارهای ساده‌ای است که یکی از آن‌ها از همه مهم‌تر است: هنگام دست‌به‌کارشدن برای مطالعه فقط مطالعه کنید!

اگر عادت دارید که بعد از نشستن پشت میز مطالعه چند کار فرعی انجام می‌دهید و مثلاً ابتدا تلفن‌همراه‌تان را وارسی می‌کنید، باید این عادت را ترک کنید. به‌محض نشستن پشت میز مطالعه فقط باید مطالعه کنید. همان‌طور هنگامی‌که به رخت‌خواب می‌روید، فقط باید استراحت کنید.

پیشنهاد جدی ما این است که برای رسیدن به موفقیت روتین‌های خود را شناسایی کنید و بهترین روتین‌ها را انتخاب کنید. برای آشنایی با روتین‌های‌تان این مطلب را مطالعه کنید:

روتین برای کنکور چیست و چطور آن را عملی کنیم؟

۶. تصویرسازی ذهنی انجام دهید!

یکی از مهم‌ترین کارهایی که برای موفقیت در مطالعه، مخصوصاً موفقیت در کنکور کارشناسی ارشد، باید انجام دهید تصویرسازی ذهنی است. شما باید شمایی کلی از مطالب آموخته‌شده را به‌صورت روزانه در ذهن خود بیاورید. این کار به‌صورت روزافزون ذهن شما را برای مطالعه آماده می‌کند و کاری می‌کند که شما به‌صورت خودکار، متمرکز بمانید. آمادگی برای کنکور یک کار تمام‌وقت است، به‌این معنا که شما باید ذهن خود را مدام روی هدف‌تان متمرکز کنید. تصویرسازی ذهنی بهترین راهبرد برای رسیدن به این مقصود است.

برای آشنایی با تصویرسازی ذهنی این مطلب را حتماً مطالعه کنید:

نقشه ذهنی یا Mind Map چیست و چه کاربردی در مطالعه برای کنکور دارد؟

۷. نه‌گفتن را در خودتان پرورش دهید!

میزان موفقیت شما به میزان توانایی نه‌گفتن شما وابستگی زیادی دارد. هر چه بیشتر بتوانید این توانایی را در خودتان تقویت کنید، متمرکزتر خواهید بود.

پیش از این توضیح دادیم که عوامل حواس‌پرتی اغلب درونی است. هنگامی که مطالعه را شروع می‌کنید سیلی از افکار مخرب و فرعی به شما هجوم می‌آورند. همین‌جاست که باید نه بگویید.

کلیدواژه‌ی اساسی برای رسیدن به این مقصود این است: «باشد برای بعد!». پیشنهاد می‌کنیم برای رسیدن به بهترین نتیجه دفترچه‌ای کنار دست‌تان قرار دهید با نام «باشد برای بعد!». به‌محض شروع به مطالعه هر فکر مزاحمی که به ذهن‌تان خطور کرد، کافی است آن را در این دفترچه یادداشت کنید و آن را به بعد موکول کنید. به‌این ترتیب، خیال‌تان راحت می‌شود که کار مدنظر را فراموش نخواهید کرد و در زمان درست آن را انجام خواهید داد.

پیشنهاد می‌کنیم عادت‌های غلط مطالعه برای کنکور را مرور کنید:

عادت های غلط مطالعه را بشناسید و آن‌ها را ترک کنید!

۸. دو طرف نیم‌کره مغزی را به کار بگیرید!

اغلب ما درباره‌ی سازوکارهای متفاوت دو نیم‌کره‌ی مغز، یعنی نیم‌کره‌ی راست و نیم‌کره‌ی چپ، شنیده‌ایم و البته که می‌دانیم این مفهوم بسیار دم‌دستی است. بااین‌همه میزانی از واقعیت در این ساده‌سازی از نحوه‌ی کارکرد مغز نهفته است. نیم‌کره‌ی راست مغز ما به انجام‌دادن کارهای محاسباتی علاقه‌مند است و برعکس، نیم‌کره‌ی چپ مغز ما دوست دارد به‌سراغ کارهای عملی برود.

احتمالاً برای شما هم پیش آمده است که بعد از گذشت زمانی تقریباً ده تا بیست‌دقیقه‌ای سر کلاس درس، حواس‌پرتی به سراغ شما می‌آید. کافی است به دستان‌تان نگاه کنید؛ شما ناخودآگاه خودکار را دست گرفته‌اید و مشغول خط‌خطی‌کردن هستید و همین حواس شما را پرت می‌کند. برای رسیدن به بیشترین تمرکز این است که دو نیم‌کره‌ی مغزی را به‌صورت هوشیارانه به کار بگیرید.

در این راستا، یادداشت‌برداری و مطالعه‌ی فعال از مهم‌ترین راهکارهای افزایش تمرکز در مطالعه است.

۹. با برنامه‌ریزی دقیق مطالعه کنید!

درست مانند انجام‌دادن هر کار دیگر، شما برای مطالعهِ باید هدف مشخص داشته باشید. شما دقیقاً باید بدانید که در هر نشست برای مطالعه چه حجمی از درس‌ها را مطالعه خواهید کرد و برای رسیدن به هدف‌تان چه مراحلی را طی می‌کنید. برای رسیدن به این مقصود شما باید برنامه‌ریزی دقیق مطالعاتی داشته باشید، به آن پایبند باشید و مرتب آن را بررسی کنید. نه جلوتر از برنامه پیش بروید و نه از آن عقب بمانید.

برای رسیدن به چنین روندی پیشنهاد می‌کنیم به‌صورت حرفه‌ای از اکسل هوشمند برنامه‌ریزی برای کنکور استفاده کنید. برای آشنایی با این ابزار کارآمد این مطلب را مطالعه کنید:

برنامه‌ریزی کنکور MBA با اکسل هوشمند

۱۰. مراقبه کنید!

برای بسیاری از ما مراقبه یا همان مدیتیشن یکی از لوکس‌ترین کارهایی است که می‌توان انجام داد. اگر شما هم همین تفکر را دارید، پیشنهاد می‌کنیم همین امروز در این باره تجدیدنظر کنید و مراقبه را امتحان کنید.

شروع و پایان هر روز وقت کوتاهی را برای مراقبه اختصاص دهید. در این مدت‌زمان کوتاه فقط قرار است روی چیزهای آرامش‌بخش و مثبت تمرکز کنید، به هدف‌تان فکر کنید و مسیری را که باید برای رسیدن به هدف طی شود مرور کنید.

پیشنهاد می‌کنیم برای رسیدن به نتیجه بهتر این مطلب را حتماً مطالعه کنید:

تصور رتبه کنکور چه نقشی در موفقیت شما دارد؟

۱۱. خوب بخوابید!

خواب خوب در موفقیت شما نقش بسیار مهمی دارد. مقدار زیادی از تثبیت مطالب در هنگامی‌که شما خواب هستید اتفاق می‌افتد. علاوه بر نقش مهم خواب مفید بر یادگیری مطالب، خوب‌خوابیدن یکی از راهکاری افزایش تمرکز در مطالعه هم محسوب می‌شود.

برای رسیدن به خواب عمیق و مفید این مطلب را حتماً مطالعه کنید:

۷ راهکار برای داشتن خواب عمیق را از امشب به کار برید!

۱۲. برای افزایش تمرکز چه بخوریم؟

خوراکی‌ها نقش مهمی در افزایش کارایی ذهنی ما دارند. یکی از تأثیرات مهم خوراکی‌ها در افزایش میزان تمرکز است. شما می‌توانید با مصرف بعضی از خوراکی‌ها تمرکزتان در هنگام مطالعه را افزایش دهید. احتمالاً معروف‌ترین خوراکی برای افزایش کارایی ذهنی در هنگام مطالعه مواد قندی و همین‌طور مواد کافئین‌دار است، اما فهرست خوراکی‌هایی که تمرکز شما را افزایش می‌دهد به همین‌جا ختم نمی‌شود. خوراکی‌ها یکی از مهم‌ترین راهکارهای افزایش تمرکز در مطالعه است. برای آشنایی بیشتر با خوراکی‌هایی که تمرکز شما را بیشتر می‌کنند این مطلب را بخوانید:

۱۲ خوراکی برای افزایش تمرکز را بشناسید و در رژیم غذایی‌تان جای دهید!

تکنیک‌های افزایش تمرکز برای مطالعه کنکور کارشناسی ارشد

همان‌طور که توضیح دادیم، برای موفقیت در کنکور کارشناسی ارشد شما باید به روند آمادگی و مطالعه به‌چشم یک کار ذهنی تمام‌وقت نگاه کنید. در طول دوره آمادگی برای کنکور کارشناسی ارشد شما قرار است تمامی تکنیک‌های مختلف ازجمله راهکارهای افزایش تمرکز در مطالعه را به کار بگیرید تا به هدفی برسید که برای خود تعیین کرده‌اید.

برای آشنایی بیشتر با تکنیک‌های افزایش تمرکز برای مطالعه پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را مطالعه کنید:

تکنیک های تمرکز در مطالعه را بشناسید