درس کنترل خطی یکی از درس‌های اصلی در کنکور کارشناسی ارشد مهندسی برق است. این درس در گرایش‌های مختلف این رشته در آزمون ارشد ضریب‌های متفاوتی دارد. برای رتبه‌برترشدن در کنکور ارشد مهندسی برق لازم است بر این درس تسلط کافی داشته باشید. در این مطلب به‌صورت کامل درس کنترل خطی، ضریب آن در گرایش‌های مختلف کنکور ارشد و نحوه‌ی مطالعه و منابع آن را معرفی کرده‌ایم.

درس کنترل خطی چه کاربردهایی دارد؟

در جامعه‌ی پیشرفته و صنعتی امروزی وجود سیستم‌های کنترلی اتوماتیک نیازی ضروری در زندگی روزمره ماست. مهندسان کنترل به طراحی و پیاده‌سازی سیستم‌های کنترلی می‌پردازند. سیستمی که کنترل می‌شود‌ می‌تواند یک وسیله‌ی خانگی، مانند ماشین لباس‌شویی یا آبگرمکن، باشد یا موشک پیشرفته‌ی هدایت‌شونده. در درس کنترل خطی به نحوه‌ی کنترل و پایداری سیستم‌های زمان پیوسته خطی و تغییرناپذیر با زمان پرداخته می‌شود که در همه‌ی این صنایع کاربرد دارد.

ضریب درس کنترل خطی برای هر گرایش آزمون کارشناسی ارشد مهندسی برق

درس کنترل خطی در هر یک از گرایش‌های آزمون کارشناسی ارشد مهندسی برق ضریب‌های متفاوتی دارد. براساس آخرین تغییرات برای کنکور ۱۴۰۰ ضریب این درس در گرایش‌های مختلف از این قرار است:

ضریب درس کنترل خطی برای هر گرایش آزمون کارشناسی ارشد مهندسی برق

برای آشنایی با گرایش‌های مختلف رشته‌ی مهندسی برق در کنکور کارشناسی‌ارشد این مطلب را بخوانید:

گرایش‌های رشته مهندسی برق در کارشناسی‌ارشد را بشناسید

فصل‌های درس کنترل خطی

درس کنترل خطی ۷ فصل دارد. در ادامه به‌صورت خلاصه مباحث اصلی هر یک از فصل‌های این درس را معرفی کرده‌ایم:

فصل اول: آشنایی با سیستم‌های کنترل

در این فصل با ایده‌ی کنترل سیستم‌ها و مفاهیمی مانند کنترل حلقه باز، کنترل حلقه بسته و کنترل پیش‌خور آشنا می‌شویم.

فصل دوم: نمایش سیستم‌های کنترل خطی

در این فصل به بررسی مفهوم تابع تبدیل و نحوه‌ی به‌دست‌آوردن آن، رسم دیاگرام‌ها بلوکی و نمودارهای گذر سیگنال و کاربرد آن‌ها، نمایش سیستم‌ها با متغیرهای حالت و مفاهیم فضای حالت و هم‌چنین مدل‌سازی سیستم‌های فیزیکی پرداخته می‌شود. دانشجویان در این فصل باید از قبل با مفهوم تبدیل لاپلاس آشنایی داشته باشند.

فصل سوم: تحلیل عملکرد گذرا و ماندگار سیستم‌های کنترل

این فصل یکی از فصل‌های بسیار مهم در درس کنترل خطی است. در این فصل با ورودی‌های استاندارد سیستم‌های کنترل، پاسخ حالت گذرا و ماندگار، سیستم‌های مرتبه‌ی اول و دوم، نقش قطب و صفر تابع تبدیل در پاسخ سیستم، مفهوم خطا در سیستم‌های کنترل، اثر فیدبک، مفهوم پایداری و روش‌های تعیین پایداری سیستم‌های کنترلی آشنا می‌شویم.

مفاهیم موجود در این فصل بسیار مهم و کاربردی است و معمولاً در آزمون‌ها سؤال‌های متنوعی از مفاهیم موجود در این فصل طراحی می‌شود.

فصل چهارم: مکان ریشه

در این فصل ایده‌ی مکان ریشه و قواعد و قوانین موجود برای رسم آن بررسی می‌شود. استفاده از نمودار مکان ریشه‌‌ها در یک سیستم کنترلی روشی برای بررسی پایداری آن سیستم است.

فصل پنجم: تحلیل پاسخ فرکانسی

در این فصل با مشخصه‌های پاسخ فرکانسی، دیاگرام بود، سیستم‌های غیرمی‌نیمم فاز و تأخیردار، نمودار نایکوئیست، نمودار نیکولز و مشخصه‌های عملکرد سیستم براساس پاسخ فرکانسی آشنا می‌شویم.

مفاهیم موجود در این فصل بسیار مهم است و سؤال‌های زیاد و متنوعی را در آزمون‌ها به خود اختصاص می‌دهد.

فصل ششم: روش‌های جبران‌سازی

در این فصل ابتدا با جبران‌سازهای پس‌فاز، پیش‌فاز و پس‌ـ‌پیش‌فاز آشنا می‌شویم و در ادامه به نحوه‌ی طراحی جبران‌سازها با استفاده از مکان ریشه‌، پاسخ فرکانسی و نمودار نیکولز می‌پردازیم. جبران‌سازها در سیستم‌های واقعی کاربرد زیادی دارند و در پایداری و عملکرد بهتر سیستم نقش مهمی ایفا می‌کنند.

فصل هفتم: تحلیل و طراحی سیستم‌ها کنترل در فضای حالت

در این فصل با مفاهیم مهمی مانند معادله مشخصه‌ی سیستم، کنترل‌پذیری و رؤیت‌پذیری، حذف صفر و قطب در تابع تبدیل، جایابی قطب، رؤیتگرها و تخمین متغیرهای حالت سیستم آشنا می‌شویم.

بودجه‌بندی سؤال‌های درس کنترل خطی در آزمون ارشد

براساس سؤالات چهار سال اخیر آزمون کارشناسی‌ارشد بودجه‌بندی سؤال‌های درس کنترل خطی در آزمون کارشناسی ارشد از این قرار است:

بودجه‌بندی سؤالهای درس کنترل خطی در آزمون کارشناسی ارشد سال_های اخیر

برای آشنایی با بودجه‌بندی دروس مختلف در کنکور کارشناسی‌ارشد مهندسی برق این مطلب را بخوانید:

بودجه بندی سؤالات آزمون ارشد برق برای کنکور ۱۴۰۰ چگونه است؟

نحوه مطالعه درس کنترل خطی برای آمادگی در آزمون ارشد

درس کنترل خطی یک درس مفهومی است. افرادی که قصد دارند در آزمون کارشناسی ارشد درصد مناسبی در این درس کسب کنند، باید تمرکز و وقت کافی برای مطالعه این درس اختصاص دهند.

ابتدا نیاز است دیدی کلی درباره‌ی سیستم کنترلی و نقش آن داشته باشید و به‌خوبی بدانید وظیفه‌ی اصلی یک سیستم کنترلی چیست. مطالعه‌ی فصل اول این درس این دید کلی را به دانشجو می‌دهد.

قبل از اینکه مطالعه‌ی فصل دوم را شروع کنید، اگر تبدیل لاپلاس یادتان رفته است، ابتدا حتماً مبحث تبدیل لاپلاس را یادآوری کنید و با نحوه‌ی محاسبه‌ی تبدیل لاپلاس و تبدیل سیگنال در حوزه‌ی زمان و فرکانس آشنا شوید.

فصل سوم فصلی بسیار مهم در درس کنترل خطی به شمار می‌آید و باید با تمرکز و دقت بالا مطالعه شود. در این فصل با  اثر صفر و قطب تابع تبدیل یک سیستم روی عملکرد و پاسخ آن آشنا می‌شوید. مفاهیم مهمی مانند خطا و پایداری در این فصل بررسی می‌شود.

در آزمون سال‌های اخیر از مبحث مکان ریشه هر سال حداقل یک سؤال طرح شده است. در این فصل باید مفهوم مسیرهای ریشه در یک سیستم و نقش آن در تعیین پایداری را به‌خوبی درک کنید.

تحلیل پاسخ فرکانسی یک سیستم اطلاعات بسیار مفیدی درمورد نحوه‌ی عملکرد یک سیستم در اختیار ما قرار می‌دهد. از مباحث نایکوئیست و دیاگرام بود در سال‌های اخیر سوال‌های متنوعی در آزمون‌ها طراحی شده است.

روش مطالعه برای آزمون

درک مفاهیم موجود در هر یک از فصل‌های درس کنترل خطی به مطالعه و تمرکز عمیق نیاز دارد و نباید توقع داشته باشید در مدت زمان خیلی کم بتوانید بر تمامی مباحث موجود در این درس مسلط شوید و به‌راحتی سؤال‌های این درس را پاسخ دهید؛ بنابراین یک برنامه‌ریزی مناسب در مدت زمان حدوداً سه تا چهار ماه برای مطالعه این درس نیاز است.

روش مطالعه با تست

هر زمانی که یک مبحث خاص را مطالعه کردید، سؤال‌های سال‌های اخیر آزمون کارشناسی‌ارشد و دکتری را مورد بررسی قرار دهید. در ابتدا بدون محدودیت زمان و مانند یک سؤال تشریحی سعی کنید سؤال را تحلیل و بررسی کنید و با نکات و مفاهیم موجود در سؤال آشنا شوید.

ممکن است در ابتدا زمان زیادی را برای حل یک سؤال صرف کنید که طبیعی است. پس از یادگیری کامل مفاهیم سعی کنید سؤال‌ها را در مدت زمان کمتری پاسخ دهید. در این مرحله نیازی نیست که حتماً مشابه مدت‌زمان آزمون به سؤال‌ها پاسخ دهید؛ فقط سعی کنید کمی سرعت‌تان در حل سؤال افزایش پیدا کند.

پس از این مرحله و زمانی که احساس کردید در تمامی مفاهیم موجود در این درس تسلط نسبی دارید، کم‌کم با زمان محدود و مشابه آزمون سعی به حل سؤال کنید. طبیعی است که در ابتدا زمان کافی برای حل سؤال را نداشته باشید؛ با تمرین و حل سؤال‌های زیاد این مهارت در شما به وجود خواهد آمد. با مدیریت زمان قادر خواهید بود سؤال‌های بیشتری را در مدت‌زمان مدنظر حل کنید.

با توجه به اینکه در آزمون نمره‌ی سوال‌های آسان با سؤال‌های سخت یکسان است، باید در مدت‌زمان آزمون بیشترین سؤالی را پاسخ دهید که برای شما ساده‌تر است.

منابع مناسب برای مطالعه‌ی درس کنترل خطی

کتاب «مهندسی کنترل»، تألیف کاتسوهیکو اوگاتا، یکی از معروف‌ترین مراجع برای مطالعه‌ی این درس به حساب می‌آید؛ هم‌چنین کتاب کنترل خطی دکتر علی خاکی‌صدیق نیز به‌عنوان منبع بسیار خوب برای مطالعه این درس به دانشجویان پیشنهاد می‌شود.

باید به این نکته دقت کنید که یادگیری مباحث یک درس شرط لازم برای کسب نمره‌ی مناسب در آزمون‌های چهارگزینه‌ای است، اما این به‌تنهایی کافی نیست و دانشجویان باید سؤال‌های زیاد و متنوعی را به‌عنوان تمرین تحلیل و بررسی کنند تا بر نحوه‌ی حل صحیح سؤال در زمان محدود تسلط پیدا کنند.

کلاس‌های آنلاین و ویدئوهای آموزشی کنکور کارشناسی ارشد مهندسی برق

شرکت در کلاس‌ها و تهیه جزوات اساتید فعال در زمینه آمادگی آزمون کارشناسی ارشد و دکتری نیز می‌تواند سرعت مطالعه و یادگیری شما را بالا ببرد. درواقع اتکای به منابع مکتوب به‌تنهایی نمی‌تواند تضمین‌کننده‌ی موفقیت شما در آزمون کارشناسی‌ارشد باشد.

برای موفقیت در آزمون کارشناسی‌ارشد مهندسی برق شما می‌توانید از کلاس‌های آنلاین درس و تست، نکته و تست و همین‌طور مرور و جمع‌بندی و همچنین ویدئوهای آموزشی بهره ببرید.

منابع آنلاین به شما کمک می‌کند بهره‌وری خود را برای مطالعه کنکور ارشد به بالاترین میزان برسانید.

دپارتمان کنکور ارشد کارشناسی‌ارشد مهندسی برق کافه‌تدریس، با استفاده از بهترین استادان مؤلف، کلاس‌های آنلاین و ویدئوهای آموزشی کنکور ارشد مهندسی برق را تدارک دیده است.

برای دیدن سرفصل‌های کلاس‌های آنلاین و ویدئوهای آموزشی کنکور ارشد مهندسی برق روی این لینک کلیک کنید:

کلاس‌های آنلاین و ویدئوهای آموزشی کنکور کارشناسی ارشد مهندسی برق