کلاس آنلاین استعداد تحصیلی ویژه آزمون دکتری

آزمون «استعداد تحصیلی»  یکی از مباحث کنکور دکتری است که با ضریب ۱ از سال ۱۳۹۰ توسط سازمان سنجش برگزار می‌شود. مباحث سوالات آزمون«استعداد تحصیلی» در چهار بخش برای دو گروه «فنی مهندسی» و «غیر فنی مهندسی» به شرح زیر مطرح می‌شود:

⭕️ همانطور که ملاحظه می‌کنیم تفاوت سوالات آزمون «استعداد تحصیلی»  در دو گروه فنی و غیرفنی مربوط به مباحث تجسمی و منطقی است. 

✔️ تعداد سوالات و نحوه پاسخگویی

تعداد سوالات و نحوه پاسخگویی به سوالات آزمون «استعداد تحصیلی» در سال‌های گذشته دچار تغییراتی بدین صورت شده است:
* از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲، ۴۰ سوال در یک دفترچه جداگانه و مدت پاسخگویی ۹۰ دقیقه.
* از سال ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۲، ۳۰ سوال به همراه ۳۰ سوال زبان در یک دفترچه و مدت پاسخگویی ۹۰ دقیقه.
* برای سال ۱۴۰۳،  ۲۵ سوال  در یک دفترچه جداگانه و مدت پاسخگویی ۵۰ دقیقه.

✔️ نحوه برگزاری آزمون  

نحوه برگزاری آزمون  در سال‌های گذشته بدین صورت بوده است: 
* سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲-  دفترچه ۱: دروس تخصصی(ضریب ۴)، دفترچه ۲: استعداد تحصیلی (ضریب۱)ُ دفترچه ۳: زبان عمومی (ضریب ۱)
* سال ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۲- دفترچه ۱: دروس تخصصی (ضریب ۴) دفترچه ۲: استعداد تحصیلی و زبان (ضریب۱)
* سال ۱۴۰۳- دفترچه ۱: زبان عمومی (ضریب۱)، دفترچه ۲: استعداد تحصیلی (ضریب۱)، دفترچه ۳: دروس تخصصی (ضریب ۴) 
در حالیکه سوالات استعداد تحصیلی در سال‌های قبل برای گروه‌های مختلف متفاوت بود اما  برای کنکور سال ۱۴۰۳ یک دفترچه به همه گروه‌ها داده شد و ترتیب سوالات بصورت زیر بوده است:
بخش اول: درک مطلب ۷ سوال – بخش دوم: کمیتی ۶ سوال – بخش سوم: تحلیلی ۷ سوال – بخش چهارم: منطقی ۵ سوال، تجسمی ۵ سوال (در ابتدای بخش چهارم ذکر شده بود که داوطلبان غیر فنی به سوالات منطق و داوطلبان فنی مهندسی به سوالات تجسمی در این بخش پاسخ دهند) 
* آزمون نمره منفی دارد – ماشین حساب مجاز نیست.

✔️ اهمیت آزمون  «استعداد تحصیلی» 

اهمیت مبحث «استعداد تحصیلی» از چند منظر مختلف قابل بررسی است؛ اول اینکه با توجه به مجزا شدن این آزمون بصورت یک دفترچه جداگانه بین دفترچه اول (زبان عمومی) و دفترچه سوم (دروس تخصصی) داوطلبان در تکاپو خواهند بود تا برای استفاده از زمان این دفترچه با تلاش بیشتری به خواندن این مبحث بپردازند. دوم اینکه تعداد زیادی از داوطلبان در سال‌های گذشته از زمان پاسخگویی به سوالات زبان برای پاسخگویی به سوالات استعداد در یک دفترچه استفاده می‌کردند، اما در حال حاضر باید در زمان کمتری به این سوالات پاسخ دهند؛ بنابراین نیاز به تلاش بیشتری برای افزایش سرعت پاسخگویی خواهند داشت. دلیل دیگر اینکه اگرچه این مبحث با ضریب ۱ در آزمون کنکور دکتری لحاظ می‌شود اما با نگاهی به کارنامه داوطلبان در سال‌های گذشته می‌توان به اهمیت این مبحث برای جابجایی رتبه‌ها خصوصا رتبه‌های زیر ۱۰۰ پی برد.

اهمیت شرکت در کلاس  «استعداد تحصیلی» 

اگرچه برخی داوطلبان سعی بر آن دارند تا با  مطالعه خودخوان به این مبحث بپردازند اما از آنجاکه مباحث این آزمون کاملا جدید بوده و در هیچ‌یک از مقاطع تحصیلی داوطلبان وجود نداشته است، شرکت در کلاس «استعداد تحصیلی» می‌تواند به کسب مهارت لازم در مباحث این آزمون با توجه به توانایی‌های داوطلب در کوتاهترین زمان ممکن کمک شایانی کند.

کلاس  «استعداد تحصیلی» در موسسه کافه تدریس  

نحوه برگزاری کلاس استعداد تحصیلی دکتری در موسسه بصورت آنلاین بدین صورت است که برای هرکدام یک از چهار بخش مبحث استعداد تحصیلی جزو‌ه‌ای جداگانه به همراه سوالات مختلف در کنار کتاب درسی تالیفی استاد داده خواهد شد. از جلسه سوم هر جلسه با یک آزمون آزمایشی شروع شده تا داوطلبان با شیوه‌های مختلف پاسخگویی و مدیریت زمان آشنا شده و مهارت لازم را کسب کنند. کلاس بصورت متمرکز با توجه به توانایی‌های داوطلبان به دو قسمت تقسیم خواهد شد: قسمت اول (بخش منطق و درک مطلب) و قسمت دوم (بخش تحلیلی و کمیتی). با شرکت در این کلاس داوطلبان در کمترین زمان ممکن و با حداقل زمان مطالعه در طول هفته به صورت مستمر خواهند توانست توانایی لازم را برای پاسخگویی به سوالات آزمون استعداد تحصیلی را به‌دست آورند. 

✔️ بخش‌های مختلف آزمون استعداد تحصیلی دکتری (گروه‌های غیرفنی)

⭕️ بخش درک مطلب ( Section  Reading Comprehension)

مبحث «درک مطلب» در آزمون استعداد تحصیلی دکتری سال ۱۴۰۳ در بخش اول سوالات دفترچه شامل ۷ سؤال در قالب دو متن (هر متن دوستونی حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ کلمه ) مطرح شده بود. درك مطلب، مهارت‌های خواندن منتقدانه است که توانايی داوطلب را در موارد زير ارزيابی می‌كند:
۱- خلاصه كردن ايده اصلی متن
۲- تمايز قايل شدن بين ايده‌های علنی ذكر شده در متن و ايده‌هايی كه نويسنده به طور ضمنی به آن‌ها اشاره كرده است
۳- استنتاج كردن بر اساس اطلاعات متن
۴- تحليل ساختار منطقی متن 
۵- دريافتن لحن و نگرش نويسنده درباره موضوع متن
در اين آزمون، شما بايد متنی (درباره تجارت، علوم اجتماعی، علوم بيولوژيكی يا علوم فيزيكی) را بخوانيد و سپس به  سؤالاتی درباره آن پاسخ دهيد. از شما انتظار نمی‌رود كه با موضوعی آشنايی قبلی داشته باشيد. تمام اطلاعات در متن گنجانده شده است. در واقع اگر درباره موضوعی دانش قبلی داريد نبايد اجازه دهيد كه آن دانش در نحوه پاسخگويی شما تأثير بگذارد.

⭕️ بخش کمیتی( Section Quantitative)

مبحث «کمیتی» در آزمون استعداد تحصیلی دکتری سال ۱۴۰۳ در بخش دوم سوالات دفترچه شامل ۶ سؤال بوده و برای سنجش ميزان آمادگی داوطلبان بر پايه هوش و رياضی در دو قسمت مطرح شده است: 
۱-  حل مسأله (problem solving): ۴ سوال
اين بخش از سوالات از مباحث مختلف كمّی بوده كه ميزان دقّت، هوش، خلاقيت، سرعت، تمركز و آمادگی داوطلب را براي حل يك مسأله، مورد سنجش و ارزيابی قرار می‌دهد و شامل موارد مختلفی است: هوش، مفاهيم رياضی پايه (توان، راديكال، …)، تشكيل معادله، ميانگين، معادله مسافت، معادله كار، نسبت و درصد، تقسيم به نسبت، سود و تخفيف، مجموعه، هندسه، ساعت، بخش‌پذيری و ...
۲- مقایسه‌ای کمّی (Quantitative comparison): ۲ سوال
سؤالات مقايسه‌‌ای كمّی صرفاً يك نام اختصاصی برای مجموعه‌ای از سوالات در آزمون استعداد تحصیلی دکتری است که مورد استفاده قرار می‌گيرد. هر سوال مقایسه‌ای کمّی شامل یک عبارت به همراه دو مقدار يا كميت در دو ستون «الف» و «ب» است. به مثال زیر دقت کنید:

توجه:  قبل از سال ۱۴۰۳ دو سوال پایانی بخش کمیتی در گروه‌های غیرفنی مربوط به تفسیر نمودار به شرح زیر بود، اما در سال ۱۴۰۳ به دلیل کاهش تعداد سوالات و همینطور یکی شدن سوالات فنی و غیر فنی این قسمت حذف شد.
- تفسیر نمودار (Diagram interpretation): در این بخش یک یا دو مجموعه اطلاعات در قالب «جدول» یا «نمودارهای آماری» داده شده، سپس ۲ سؤال درباره این اطلاعات مطرح می‌شود. برای پاسخگویی به سؤالات این قسمت نیازی به دانش خاصی از ریاضی ندارید؛ فقط کافی است به مفاهیم اولیه‌ای مانند: نسبت و درصد، تقسیم به نسبت و ... آشنایی داشته باشید.

⭕️ بخش تحلیلی (Section Analytical)

مبحث «تحلیلی» در آزمون استعداد تحصیلی دکتری سال ۱۴۰۳ در بخش سوم سوالات دفترچه، شامل ۷ سؤال در قالب دو مساله با قوانین و اطلاعات مشخص برای سنجش توانایی تحلیلی داوطلبان مطرح شده است. به دلیل نیاز به تمرکز و تحلیل قوی و همچنین وجود محدودیت زمانی دیده می‌شود که اکثر داوطلبان به این بخش پاسخ نمی‌دهند. اما پیشنهاد می‌شود در صورتیکه تمایل به پاسخگویی به این سوالات داشتید: اولا این بخش را بعد از پاسخگویی به بخش‌های دیگر جواب دهید. ثانیا یکی از دو مسئله (که معمولاً سخت است) را حذف کنید تا زمان بیشتری برای پاسخگویی به مسئله دیگر داشته باشید. یکی از نمونه مسائل این بخش در سال ۱۴۰۲ بصورت زیر بوده است:

⭕️ بخش استدلال منطقی(Critical Reasoning Section)

مبحث «استدلال منطقی» در آزمون استعداد تحصیلی دکتری سال ۱۴۰۳ در بخش چهارم (گروه‌های غیرفنی) شامل ۵ سؤال بوده است. استدلال منطقی  پیش درآمدی برای درک مطلب است. استدلال منطقی به شما کمک می‌کند تا پایه استدلالی را بسازید که بعداً هنگام پاسخ دادن به سؤالات درک مطلب از آنها استفاده خواهید کرد. سؤالات استدلال منطقی اغلب شامل یک متن کوتاه (حداکثر ۱۵۰کلمه)، و به دنبال آن یک سؤال است. این سوالات توانایی شما را در درک ارتباط منطقی بین ایده‌ها در  استدلال‌های کوتاه می‌سنجد. 
استدلال منطقی به عنوان توانایی تفکر واضح و منطقی، درک ارتباط منطقی بین ایده‌ها تعریف می‌شود. در اصل، تفکر انتقادی از  داوطلبان می‌خواهد که از توانایی خود برای یافتن دلیل پشت هر چیزی استفاده کنند. یادگیرنده فعال بودن به جای دریافت‌کننده منفعل اطلاعات، چیزی است که استدلال/تفکر انتقادی را تعریف می‌کند. یک متفکر انتقادی خوب، ایده‌ها و مفروضات را زیر سوال می‌برد نه اینکه آنها را همانطور که هست بپذیرد. آنها همیشه به دنبال تعیین این هستند که آیا ایده‌ها، استدلال‌ها و یافته‌ها نمایانگر تصویر کامل هر عبارتی هستند یا خیر.
هر سؤال استدلال منطقی سه جزء دارد: ۱- محرك  ۲- صورت سؤال ۳- چهار گزينه جواب، به طور مثال: 
 

صورت سؤال در استدلال منطق نوعِ سوال را مشخص می‌کند، انواع سوالات استدلال منطق همانطور که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد عبارتند از: ۱- ادامه متن ۲- تضعیف استدلال ۳- تقویت استدلال ۴- پیش‌فرض استدلال ۵- نتیجه‌گیری(استنباط) استدلال ۶- همخوانی استدلال ۷- عملکرد(نقش) عبارات ۸- توجیه تناقض ۹- ارزیابی استدلال ۱۰- استدلال مشابه ۱۱- خطای استدلال ۱۲- نکته اصلی(هدف، موضوع)  
* با حل سوالات «استدلال منطقی»، می‌توانید تکنیک‌های حذف گزینه‌های خود را به خوبی تنظیم کنید. در پایان، این دقیقاً همان چیزی است که در  بخش «درک مطلب» اهمیت دارد. بنابراین استدلال منطقی اساس و پایه درک مطلب است و داوطلبانی که در درک مطلب مشکل دارند، اگر به‌طور دقیق یک سؤال استدلال منطقی را به خوبی تمرین کنند، شانس بیشتری برای بهبود عملکرد خود  در بخش درک مطلب خواهند داشت.